Κέα – Κορησσία

Το κεντρικό λιμάνι του νησιού της Κέας είναι η Κορησσία. Η Κορησσία, καθώς βρίσκεται μέσα στον κόλπο του Αγίου Νικολάου αποτελεί φυσικό λιμάνι και είναι ένα από τα μεγαλύτερα και ασφαλέστερα της Μεσογείου. Σας καλωσορίζει στην Κέα ξεδιπλώνοντας την ομορφιά της με το πρώτο αντίκρισμα.

Στη μπούκα του λιμανιού θαυμάζει κανείς το Φάρο του Αγίου Νικολάου μαζί με το εκκλησάκι του. Κατασκευάστηκε το 1831 από την Γαλλική Εταιρεία Φάρων και είναι ένας από τους δύο παλαιότερους στο Ελληνικό δίκτυο φάρων. Ο πρώτος που άναψε στις Κυκλάδες, ο δεύτερος στην Ελλάδα. Ανήκει στους παραδοσιακούς ελληνικούς φάρους.

Το Λιβάδι, όπως αλλιώς αποκαλείται η Κορησσία, είναι ένας οικισμός χτισμένος στη θέση της αρχαίας πόλης Κορησσού και η αρχιτεκτονική του θεωρείται παραδοσιακή, καθώς κυριαρχούν τα κατάλευκα κυκλαδίτικα σπιτάκια, που απλώνονται από την κορυφή του λόφου ως και την παραλία, ενώ επίσης σπουδαίο ρόλο στην εικόνα που διαμορφώνει ο επισκέπτης έχει και η εκκλησία της Αγίας Τριάδας.

Η Κορησσία είναι ένα από τα πιο τουριστικά μέρη του νησιού, στο οποίο κάνοντας μια βόλτα θα βρείτε τουριστικά καταλύματα, διαφόρων ειδών καταστήματα (με τουριστικά είδη, super markets, φούρνους, ζαχαροπλαστεία), εστιατόρια, καφετέριες, μπαράκια. Μπορείτε, επίσης, να βουτήξετε στα νερά της αμμουδερής παραλίας που αν και βρίσκεται μέσα στο λιμάνι είναι ιδιαίτερα καθαρή και προσεγμένη.

Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το εγκαταλελειμμένο σήμερα, εργοστάσιο Εμαγιέ, που όμως υπήρξε πηγή ζωής για τις Τζιώτικες οικογένειες, κατά τα έτη λειτουργίας του, από το 1927 έως το 1957, καθώς απασχολούσε εκατοντάδες εργάτες. Μπορείτε να δείτε αρκετά από τα μηχανήματα του, τα οποία έχουν συντηρηθεί και εκτίθενται από το Σύλλογο Φίλων Εργοστασίου Εμαγιέ, στον δημοτικό χώρο που βρίσκεται κοντά στο εργοστάσιο. 

Στους αρχαϊκούς χρόνους (7ος -6ος αιώνας), η Κέα ως αποικία των Ιώνων γνώρισε μεγάλη ακμή. Ιδρύθηκαν τέσσερις ανεξάρτητες και δυνατές οικονομικά και πολιτιστικά πόλεις: η Ιουλίς, η Καρθαία, η Ποιήεσσα και η Κορησσός. Η Κορησσός (η σημερινή Κορησσία) είχε δικό της νόμισμα ενώ περιβαλλόταν από οχυρωματικά τείχη. Μέσω του οδικού δικτύου συνδεόταν με τις υπόλοιπες τρεις πόλεις. Είχε δική της διοικητική και πολιτική διάρθρωση  αλλά στο επίπεδο της εξωτερικής πολιτικής οι πόλεις – κράτη συνεργάζονταν μεταξύ τους. Διεξάγονταν συνελεύσεις, συνερχόμενες από τους Δήμους και τον κύριο λόγο είχαν οι πολίτες.

Από την ίδρυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, η Κέα περιελήφθη στην επαρχία της Ελλάδας και ήταν υπό την κυριαρχία του Ανατ. Ρωμαϊκού κράτους. Κατά την περίοδο της Ρωμαικής κατάκτησης σταματά η αυτόνομη και η κοινοπολιτειακή λειτουργία των τεσσάρων πόλεων. Η Κορησσία και ο κόλπος του Αγίου Νικολάου αποτελούν πάντα το κεντρικό λιμάνι του νησιού αλλά η Ιουλίδα γίνεται το μοναδικό πολιτικό κέντρο. Επί της δυναστείας των Ιουστινιανών και των Ενετών (1207- 1566), η Κέα κατακτήθηκε αλληλοδιαδόχως από διάφορους δυνάστες : Βαλέτους, Μικέλους, Βαρθολομαίους, Γοζαδίνων κ.α.

Την περίοδο αυτή η Κέα γίνεται κρησφύγετο πειρατών και υπέστη επί 3,5 αιώνες επιδρομές και λεηλασίες με αποτέλεσμα ο πληθυσμός της Κέας στα 1470 να υπολογίζεται σε 200 κατοίκους.

Όταν έληξε η ενετική δυναστεία η Κέα περιελήφθη στο βασίλειο της Νάξου και των Δωδεκανήσων μέχρι που υποδουλώθηκε κι αυτή στη Οθωμανική αυτοκρατορία. Η Τζιώτικη κοινότητα κυβερνιόταν από τους εκλεγμένους προεστούς και επιτρόπους. Ήταν υπεύθυνοι για την διαχείριση των κοινών και την είσπραξη των φόρων για λογαριασμό της Υψηλής Πύλης. Ο λαός στο μεγαλύτερο μέρος του ζούσε διασκορπισμένος στις εξοχές. Γύρω στο 1780 ο Λάμπρος Κατσώνης συγκροτεί δικό του στόλο και κάνει ορμητήριο του το νησί. Με τις παράτολμες πράξεις του, 30 χρόνια πριν το 1821 τροφοδότησε και αναπτέρωσε τις ελπίδες για την λευτεριά.

Στην Κέα μυήθηκαν Φιλικοί όπως ο Ανδρέας Σοφιανός, ο Γεράσιμος Πάγκαλος κ.α. Η Τζια, μετά την ανεξαρτησία παρουσιάζει ανάπτυξη. Μέσω του λιμανιού της, της Κορησσίας διακινεί και εξάγει τα προϊόντα της, κυρίως βελανίδι και κριθάρι.